Πανελλαδικές Εξετάσεις στο Δημοτικό

Γράφει ο Στράτος Στρατηγάκης στην Ναυτεμπορική 

Γράφουμε για τις Πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΕΙ, το άγχος και τα προβλήματα που δημιουργούν στα παιδιά στην ευαίσθητη ηλικία στην οποία βρίσκονται.
Πράγματι επειδή οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων, όπου σημασία έχει όχι να γράψεις καλά, αλλά να γράψεις καλύτερα από τον συνυποψήφιό σου, δημιουργείται ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων, με σημαντικές επιπτώσεις: ο υποψήφιος δεν προσπαθεί να μάθει καλά την εξεταζόμενη ύλη.

Δεν προσπαθεί, δηλαδή, να κατακτήσει τη γνώση, αλλά να επικρατήσει του ανταγωνισμού. Το ποσοστό επιτυχίας για τους υποψηφίους από το Γενικό Λύκειο ήταν 69,43% το 2024. Φυσικά ο ανταγωνισμός για τις περιζήτητες σχολές ήταν πολύ μεγαλύτερος: Την Ιατρική Αθήνας δήλωσαν στο Μηχανογραφικό τους Δελτίο 2.113 υποψήφιοι και εισήχθησαν μόνο 140 υποψήφιοι.

Το Υπουργείο Παιδείας έχει δημιουργήσει καινούριες Πανελλαδικές Εξετάσεις, σε ακόμη πιο ευαίσθητη ηλικία των παιδιών και πολύ πιο δύσκολες από τις Πανελλαδικές Εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Στον πίνακα βλέπουμε ότι το ποσοστό επιτυχίας στις εξετάσεις των Πρότυπων δεν ξεπέρασε ποτέ το 23,42%. Αυτό σημαίνει ότι περίπου το 20% περνούν τις εξετάσεις (κατά μέσο όρο). Τα 4 στα 5 παιδιά μένουν, δηλαδή, εκτός των Πρότυπων σχολείων. Το ποσοστό επιτυχίας και, συνεπώς, ο ανταγωνισμός διαφέρουν από σχολείο σε σχολείο, ανάλογα με τον πληθυσμό της κάθε περιφερειακής ενότητας, που δημιουργεί την ανάλογη ζήτηση, όπως και στις Πανελλαδικές για  την εισαγωγή στα ΑΕΙ.

Τι μας δείχνουν οι αριθμοί; Το σημαντικότερο είναι ότι είναι αρκετοί οι γονείς που θέλουν τα παιδιά τους να έχουν καλύτερη εκπαίδευση. Πολλοί από αυτούς δεν θεωρούν επαρκή την εκπαίδευση που παρέχει το δημόσιο σχολείο της γειτονιάς γι’ αυτό όσοι δουν ότι τα παιδιά τους τα πάνε καλά στο σχολείο και έχουν πιθανότητες να τα καταφέρουν τα βάζουν στη διαδικασία εισαγωγής στα Πρότυπα σχολεία. Το αίτημα των γονέων για καλό σχολείο είναι προφανές, το δείχνει η μεγάλη συμμετοχή στις εξετάσεις για τα Πρότυπα, αλλά δεν εισακούεται από το Υπουργείο Παιδείας.

Θα μου πείτε το πρόβλημα δεν είναι η πολύ μεγάλη η συμμετοχή στις εξετάσεις? οι θέσεις είναι λίγες. Πράγματι αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα: ο περιορισμένος αριθμός των θέσεων. Το 2023 στη ΣΤ Δημοτικού φοιτούσαν 93.389 μαθητές. Συνεπώς οι 7.854 υποψήφιοι για τα Πρότυπα Γυμνάσια δεν είναι πολλοί σε σχέση με το σύνολο των μαθητών, μόλις το 8,41%. Νομίζω, όμως,  ότι αν οι θέσεις ήταν περισσότερες θα ήταν περισσότεροι και οι υποψήφιοι. Βέβαια σ’ αυτούς θα πρέπει να προσθέσουμε και τους 6.184 μαθητές που οι γονείς τους έκαναν αίτηση για τα Πειραματικά Γυμνάσια, όπου οι μαθητές εισάγονται με κλήρωση και όχι με εξετάσεις. Κι αυτοί οι γονείς ζητούν καλύτερη εκπαίδευση για τα παιδιά τους, απλά δεν τα βάζουν στη λογική των εξετάσεων εισαγωγής. Έτσι μόνο μπορούμε να σχηματίσουμε μία πλήρη εικόνα του πόσοι γονείς θέλουν καλύτερη εκπαίδευση από την παρεχόμενη για τα παιδιά τους. Περίπου το 15% των γονέων, λοιπόν,  θέλουν κάτι καλύτερο για τα παιδιά τους από αυτό που τους δίνει το Υπουργείο Παιδείας στο σχολείο της γειτονιάς και κάνουν αίτηση εισαγωγής σε Πρότυπα ή Πειραματικά Γυμνάσια.

Προκειμένου να πετύχουν την εισαγωγή σε Πρότυπο σχολείο, που θα τους εξασφαλίσει ότι τα παιδιά τους φοιτούν σε ένα σχολείο μαζί με άλλους μαθητές που ενδιαφέρονται για καλή εκπαίδευση, υποβάλλουν τα παιδιά στη διαδικασία Πανελλαδικών Εξετάσεων στα 12 για τα πρότυπα Γυμνάσια και στα 15 για τα πρότυπα Λύκεια. Αυτό σημαίνει φροντιστήρια, επιπλέον διάβασμα και μεγάλη πίεση σε 12χρονα.

Και πώς να εξηγήσεις στα 4 από τα 5 παιδιά ότι δεν έφταναν οι θέσεις γι’ αυτά; Είναι πολύ δύσκολο να καταλάβει ένα παιδί στα 12 του ότι οι θέσεις ήταν λίγες, ότι δεν είναι αυτό το ίδιο ανεπαρκές. 4 στα 5 παιδιά 12 ετών υφίστανται μία σημαντική ήττα, που δεν γνωρίζουμε πώς θα καταφέρουν να την ξεπεράσουν στο μέλλον, απλά γιατί οι θέσεις δεν μπορούν ούτε στοιχειωδώς να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης, που όπως είδαμε δεν είναι και τεράστια.

Η ίδια λογική υπάρχει σε πολλά από όσα κάνει το κράτος μας για τους πολίτες: Έχουμε, για παράδειγμα, φοιτητικές εστίες, για να μην λένε ότι δεν έχουμε, αλλά καλύπτουν μόλις το 3% των φοιτητών. Μπορούμε να λέμε ότι τις έχουμε τις ανακαινίζουμε τις φροντίζουμε, χωρίς να λέμε ότι είναι για το 3% του φοιτητικού πληθυσμού, ότι στην πράξη δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους φοιτητές. Έχουμε εργαστήρια Φυσικής στα σχολεία μας αλλά δεν εξασφαλίζουμε τις συνθήκες ώστε να λειτουργούν σωστά και τα παιδιά να κάνουν πειράματα. Με την ίδια λογική έχουμε βιβλιοθήκες, υπολογιστές και ένα σωρό άλλα πράγματα στα σχολεία μας, μόνο που δεν φροντίζουμε να λειτουργούν και να είναι χρήσιμα. Εμείς, όμως, τα έχουμε.

Πηγή: Ναυτεμπορική