Τροπολογία Βορίδη για την αστική ευθύνη των ιδιοκτητών Τύπου - Ανησυχία από την ΕΣΗΕΑ
Στην τροπολογία με την οποία συμπληρώνονται οι διατάξεις αναφορικά με την αστική ευθύνη των ιδιοκτητών τύπου αναφέρθηκε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, κατά τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου στην Ολομέλεια.
«Η διάταξη που εισάγουμε προς ψήφιση ορίζει ότι, για κάποιον που γράφει κάτι, πρέπει να έχουμε απέναντί μας ένα πρόσωπο, να ξέρουμε ποιος το λέει αυτό το πράγμα και να έχει την ευθύνη αυτού που λέει», είπε ο κ. Βορίδης και εξήγησε: «Η υποχρέωση που τίθεται, λοιπόν, από αυτές τις διατάξεις είναι να ορίζεται διευθυντής και διευθυντής σύνταξης, που να είναι μέλη επαγγελματικού σωματείου δημοσιογράφων. Να ξέρουμε, δηλαδή, ότι απέναντί μας, όταν βγαίνει κάποιος και λέει μια κουβέντα, κάποιος έχει μια ευθύνη γι αυτήν την κουβέντα. Να έχει μια αστική ευθύνη.
Να έχει τη δυνατότητα ο όποιος θιγόμενος να μπορεί να προστατευθεί. Και αυτός που τα γράφει, να ξέρουμε ότι είναι υπαρκτό πρόσωπο και επομένως αυτός έχει την ευθύνη των όσων διαλαμβάνονται την εφημερίδα. Αυτή είναι η ρύθμιση και μου φαίνεται απολύτως εύλογη».
«Δεν το θεωρώ κανονικό, σε μια χώρα να λέγονται απίστευτες χυδαιότητες και εν συνεχεία όταν ο θιγόμενος θέλει να πάει σε ένα δικαστήριο να μην συναντάει κανέναν απέναντί του», επέμεινε ο υπουργός Εσωτερικών.
Νωρίτερα, ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας, είχε αναφερθεί στην τροπολογία σχολιάζοντας: «Ο Κιμ θα την ψήφιζε αυτήν την τροπολογία. Πρέπει να μας εξηγήσει η κυβέρνηση, ο κ. Οικονόμου για ποιον λόγο φέρνει αυτήν την τροπολογία και μάλιστα τη φέρνει μόνο για τον έντυπο Τύπο».
Ο κ. Χήτας κάλεσε, επίσης, την κυβέρνηση, «επειδή ενδιαφέρεται για τα media» να εξηγήσει τι θα γίνει με το ΕΣΡ και τον «εθνικό κηφήνα που ηγείται εκεί», πότε θα κάνει τη δουλειά του, διότι προς το παρόν μοιράζει πρόστιμα μόνο σε «καναλάκια στην περιφέρεια». Ακόμη, ζήτησε ενημέρωση τι θα γίνει με τον κ. Πλειό και αν θα υπάρξει αντίδραση γιατί «ένα μέλος του ΕΣΡ προέβη σε σεξιστικό σχόλιο» για τις Ουκρανές που θα έρθουν στην Ελλάδα.
ΕΣΗΕΑ: Έντονη ανησυχία για την τροπολογία που αφορά τον Τύπο
Τον έντονο προβληματισμό του εκφράζει το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ για την επιλογή της κυβέρνησης να αλλάξει με τροπολογία της τελευταίας στιγμής το νομοθετικό πλαίσιο αστικής ευθύνης για δημοσιεύματα των εφημερίδων.
Ειδικότερα, οι συγκεκριμένες διατάξεις έρχονται στο κοινοβούλιο προς ψήφιση, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση, αν και μόλις πριν μια εβδομάδα το Δ.Σ της Ένωσής μας είχε συνάντηση με τον αρμόδιο υπουργό, χωρίς να μας ενημερώσει επισήμως ή έστω να κάνει κάποια νύξη για τις κυβερνητικές προθέσεις.
Η ΕΣΗΕΑ υπήρξε πάντα υπέρ της διαφάνειας σε ότι αφορά την ιδιοκτησία και την ευθύνη περιεχομένου στα ΜΜΕ ακόμη και με ονομαστικοποίηση των μετοχών και στηρίζει κάθε προσπάθεια σε αυτήν την κατεύθυνση.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση, ωστόσο, αντιμετωπίζει το θέμα αποσπασματικά και ανεπαρκώς. Ειδικά σε μια εποχή που το φαινόμενο της βιομηχανίας αγωγών, διεθνώς αποκαλούμενο ως SLAPPs, λαμβάνει και στην Ελλάδα ανησυχητικές διαστάσεις, η εν λόγω ρύθμιση θα μπορούσε να απειλήσει την βιωσιμότητα των ΜΜΕ, ειδικά των μικρότερων σε μέγεθος.
Το θέμα μάλιστα το θέσαμε στην τελευταία μας συνάντηση με τον αρμόδιο υπουργό και τον Γ.Γ. Ενημέρωσης, ζητώντας η κυβέρνηση, στο πλαίσιο και της συζήτησης που διεξάγεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να λάβει μέτρα προς την κατεύθυνση της ανάσχεσης του φαινομένου.
Περαιτέρω, οι συνοδές διατάξεις που εμπλέκουν το ΕΣΡ στην διαδικασία συμμόρφωσης των υπόχρεων εκδοτικών επιχειρήσεων εγείρουν θέματα και ως προς την σκοπιμότητα και ως προς την συνταγματικότητα της συγκεκριμένης διάταξης, καθώς εμπλέκει το ΕΣΡ σε ένα πεδίο άσχετο με τα ραδιοτηλεοπτικά θέματα.
Κατά συνέπεια, ορθότερος είναι ο δρόμος της διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκομένους και όχι αιφνιδιαστικά νομοθετήματα της τελευταίας στιγμής.
Γ. Οικονόμου: Επιτέλους τέρμα στη χυδαιότητα, που στοχοποιεί ανθρώπους, πολιτικούς, θεσμικούς παράγοντες, εκκλησιαστικούς παράγοντες
«Πρέπει να μπει επιτέλους ένα τέρμα στη χυδαιότητα, που στοχοποιεί ανθρώπους, πολιτικούς, θεσμικούς παράγοντες, εκκλησιαστικούς παράγοντες», δήλωσε ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Γιάννης Οικονόμου, αναφερόμενος στην τροπολογία για την αστική ευθύνη των ιδιοκτητών Τύπου.
Ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ χαρακτήρισε σημαντική θεσμική παρέμβαση τις διατάξεις, «παρέμβαση που αφορά και την ποιότητα της δημοκρατίας, παρέμβαση που ενισχύει το κύρος των θεσμών, που θωρακίζει περαιτέρω την αξιοπρέπεια των ανθρώπων».
Εκ προοιμίου, ο Γιάννης Οικονόμου επισήμανε ότι η ελευθερία του Τύπου κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα για να προσθέσει ότι η εμπειρία των τελευταίων ετών, έδειξε πως ο νόμος που είναι εν ισχύ, αφήνει περιθώρια σε κάποιους να καταστρατηγούν το πνεύμα του Συντάγματος και να ασχημονούν και κατά του Τύπου αλλά και της κοινωνίας, χωρίς να μπορούν να έρθουν αντιμέτωποι με τις κυρώσεις που φτάνουν να τους αποδίδουν τα όργανα της συντεταγμένης Πολιτείας.
«Προφανώς, οι νομοθέτες της δεκαετίας του '80, δεν μπορούσαν τότε καν να φανταστούν ότι θα υπήρχαν έντυπα τα οποία βυσσοδομούν έναντι πολιτών, θεσμών, πολιτικών, εκκλησιαστικών παραγόντων, χωρίς οι άνθρωποι αυτοί που θίγονται να μπορούν να βρουν το δίκιο τους, απέναντι στις αθλιότητες, αλλά αντίθετα, οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί αυτών των αθλιοτήτων να μην έχουν καμιά πρακτική συνέπεια, ακόμα και στην περίπτωση που υπήρχε εναντίον τους καταδικαστική απόφαση», είπε ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και τόνισε: «Δεν μιλώ για τη δημοσιογραφική κριτική, όσο σκληρή και αν είναι. Δεν μιλώ για ειδήσεις ή απόψεις που γράφονται σε έντυπα και μπορεί, κάποιες από αυτές, να θεωρούνται αναληθείς, να θεωρούνται fake. Δεν μιλώ καν για περιπτώσεις που κάποιος θεωρεί ότι θίγεται, όταν στην περίπτωση αυτή γνωρίζει κατά ποιου πρέπει να στραφεί, όταν η δικαιοσύνη γνωρίζει ποιον πρέπει να κρίνει και όταν τα συντεταγμένα όργανα της Πολιτείας γνωρίζουν, ξέρουν απέναντι σε ποιον θα εφαρμόσουν την ενδεχόμενη απόφαση κύρωσης. Μιλώ για περιπτώσεις που η χυδαία επίθεση μένει στην ουσία αναπάντητη και οι συκοφάντες μπορούν ανενόχλητοι να συνεχίζουν να ασχημονούν, χωρίς την παραμικρή συνέπεια, οικονομική ή άλλη. Με τον τρόπο αυτό δεν εξευτελίζονται απλώς οι θιγόμενοι. Εξευτελίζονται οι θεσμοί, εξευτελίζεται η δικαιοσύνη, εξευτελίζονται οι διωκτικές αρχές και εκπέμπονται και επικίνδυνα μηνύματα στην ελληνική κοινωνία».
Ο κ. Οικονόμου ανέφερε ότι «ιδιοκτήτης και νόμιμος εκπρόσωπος, στα έντυπα αυτά, είναι πρόσωπα άγνωστα, αχυράνθρωποι δηλαδή, που τοποθετούνται ώστε να ματαιώνουν την οποιαδήποτε αξίωση από πολίτη που θεωρεί ότι θίγεται». Αναφέρθηκε επίσης στην περίπτωση που «ο διευθυντής ή διευθυντής σύνταξης, άτομα δηλαδή που κατεξοχήν σχετίζονται με την ύλη του εντύπου, είναι και αυτοί αχυράνθρωποι, που συχνά δεν έχουν καμία σχέση με το δημοσιογραφικό λειτούργημα. Είναι ενίοτε υπερήλικες, αλλοδαποί ή άτομα αγνώστου διαμονής». Επίσης, σε περιπτώσεις που «οι φερόμενοι ιδιοκτήτες των εντύπων αυτών, εκχωρούν εικονικά τις απαιτήσεις σε οικείους τρίτους, συνεννοούμενα, ώστε να μην ικανοποιούνται οι εκδικασθείσες αξιώσεις από τους θιγόμενους πολίτες» και σε περιπτώσεις που τα άτομα αυτά «εμφανίζονται σε πολλές περιπτώσεις χωρίς περιουσιακά στοιχεία ενόσω οι πραγματικοί ιδιοκτήτες έχουν πολύ μεγάλη προσωπική περιουσία, ώστε να μην ικανοποιούνται οι εκδικασθείσες αξιώσεις, θιγομένων πολιτών».
«Είναι απολύτως καθαρό ότι οι ρυθμίσεις που φέρνουμε δεν δημιουργούν κανένα ζήτημα λογοκρισίας ή περιορισμού της ελευθερίας του Τύπου. Αντίθετα, με τις παρεμβάσεις μας δίνουμε τη δυνατότητα σε ανθρώπους που έχουν υποστεί την πιο ακραία χυδαιότητα, που έχουν διαπομπευθεί για τη σεξουαλική τους ταυτότητα, που έχουν συκοφαντηθεί ως βιαστές παιδιών, που έχουν κατηγορηθεί για απίθανα πράγματα στην προσωπική τους ζωή, να μπορούν να διεκδικήσουν το δίκιο τους, χωρίς να κυνηγούν ανεμόμυλους» είπε ο κ. Οικονόμου, που ενημέρωσε την εθνική αντιπροσωπεία ότι με νομοτεχνική βελτίωση στην τροπολογία, θα υπάρξει ξεχωριστή φιλοσοφία για τον τοπικό και περιφερειακό τύπο και θα δοθεί μεγαλύτερο περιθώριο προσαρμογής, μέχρι τον Απρίλιο του 2023 και θα δοθεί η δυνατότητα οι ιδιότητες των διευθυντών και διευθυντών σύνταξης να μπορούν να συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο και εκτός από μέλη επαγγελματικών σωματείων δημοσιογράφων να είναι και μέλη επαγγελματικών σωματείων εκδοτών.
Γιατί δεν καταλαμβάνει η ρύθμιση για την αστική ευθύνη των ιδιοκτητών Τύπου, και τον ηλεκτρονικό τύπο, ρώτησε η ειδική αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής Ευαγγελία Λιακούλη, τον υφυπουργό.
Στην τροπολογία αναφέρθηκε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Ραγκούσης. «Με ποιον έχετε κάνει διάλογο, δημόσιο και υπεύθυνο διάλογο; Πότε τον κάνατε; Πότε θέσατε σε δημόσια διαβούλευση την πρόθεσή σας, καλή ή κακή θα κριθεί, ώστε να φτάσετε να καταθέσετε αυτή την τροπολογία», είπε ο Γιάννης Ραγκούσης, που τόνισε ότι εγείρεται μείζον ζήτημα συνταγματικότητας από έγκριτους συνταγματολόγους που ήδη έχουν παρέμβει δημοσίως. «Προφανώς κανείς δεν διαφωνεί να είναι φανεροί οι ιδιοκτήτες, τα αφεντικά τα πραγματικά, ιδίως όταν συκοφαντούνται, να μπορούν να αμυνθούν», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ που έθεσε στην κυβέρνηση επίσης το ζήτημα γιατί η τροπολογία καταλαμβάνει μόνο έντυπα και όχι τα sites και την τηλεόραση. Ο βουλευτής έθεσε ζήτημα και για τον Κήρυκα Χανίων. «Αν θέλετε διαφάνεια, αν θέλετε ονομαστικοποίηση, γιατί δεν ονομαστικοποιείτε τις μετοχές των ηλεκτρονικών ΜΜΕ; 'Αρα δικαιούμαστε να είμαστε αρνητικοί στην πρωτοβουλία σας αυτή», με τον τρόπο που την αναλαμβάνετε, είπε ο κ. Ραγκούσης και πρόσθεσε: «Δηλαδή, ο κ. Μητσοτάκης θα πληρώσει τα χρέη για τον Κήρυκα Χανίων; Που έχουν διαπιστωθεί και επισήμως καταγραφεί; Θα έχει εφαρμογή στην περίπτωση αυτή;».
«Κρατώ ως σημαντική τη επισήμανση ότι πρέπει το πνεύμα αυτής της διάταξης να ισχύσει και για τα sites», είπε ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και επισήμανε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη νομοθετική προσπάθεια, «γενικότερης τακτοποίησης αυτών που ισχύουν στο διαδίκτυο. Ενός μητρώου που θα υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές».
«Προφανώς, πολύ σύντομα, όταν φτιάξουμε και το μητρώο των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, το πνεύμα των διατάξεων αυτών, θα προσαρμοστεί νομοτεχνικά κατάλληλα, ώστε να ισχύουν και εκεί», είπε ο κ. Οικονόμου.