Τι μεταφέρει η αφρικανική σκόνη και γιατί έγινε επικίνδυνη - Πότε υποχωρεί και πότε επανέρχεται
Αποπνικτική είναι η ατμόσφαιρα σήμερα (28.3.2024) στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, καθώς η αφρικανική σκόνη έχει δημιουργήσει ένα επικίνδυνο και δυνητικά τοξικό κοκτέιλ. Οι μετεωρολόγοι σημειώνουν πως το φαινόμενο θα υποχωρήσει το απόγευμα, ωστόσο θα επανέλθει την Κυριακή.
Ο μετεωρολόγος της ΕΡΤ, Παναγιώτης Γιαννόπουλος, σημείωσε πως η αφρικανική σκόνη που έχει συσσωρευτεί στην ατμόσφαιρα προκαλεί αρκετά προβλήματα στους πολίτες, ενώ οι εικόνες από τον ουρανό της Ελλάδας που κατέγραψε ο δορυφόρος της NASA είναι χαρακτηριστικές.
«Το πόσο σκόνη έχει υπάρχουν σταθμοί που το μετρούν», δήλωσε στην ΕΡΤ ο κ. Γιαννόπουλος μιλώντας για την πυκνή σκόνη από την Αφρική που καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της χώρας. Όπως είπε μέσα στην ημέρα η σκόνη θα φύγει από παντού καθώς οι δυτικοί άνεμοι που αναμένονται θα τη διώξουν σταδιακά. Μάλιστα, στα δυτικά ο αέρας έχει ήδη καθαρίσει.
«Ήδη στο Ιόνιο έχουν επικρατήσει δυτικοί άνεμοι» τόνισε ενώ όπως είπε το ερώτημα είναι εάν θα βρέξει στην Αττική με αποτέλεσμα να υπάρχει λασποβροχή.
Η αφρικανική σκόνη περιέχει μεταφερόμενα σωματίδια τα οποία δύναται να ενσωματωθούν με γύρη, βακτήρια και μύκητες δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα τοξικό και επικίνδυνο μίγμα για τον ανθρώπινο οργανισμό, τονίζουν οι πνευμονολόγοι.
Επανέρχεται την Κυριακή το φαινόμενο
Ο Κλέαρχος Μαρουσάκης σημειώνει πως ναι μεν το φαινόμενο θα υποχωρήσει από το απόγευμα, αλλά ένα νέο κύμα αφρικανικής σκόνης αναμένεται να επισκεφτεί τη χώρα από την Κυριακή.
Υψηλές θερμοκρασίες και απουσία βροχών θα είναι τα κυριότερα στοιχεία των επόμενων ημερών.
Σύμφωνα με τον κ. Μαρουσάκη «το έντονο επεισόδιο αφρικανικής σκόνης γίνεται αισθητό προς τα πιο νότια τμήματα της χώρας μας, προς την περιοχή της Κρήτης. Από το απόγευμα και στη συνέχεια, περιμένουμε μία σταδιακή υποχώρηση αυτού του έντονου φαινομένου αφρικανικής σκόνης».
Χαρακτηριστικό είναι ότι στα Χανιά η θερμοκρασία χθες άγγιξε τους 33 βαθμούς Κελσίου αν και η ατμόσφαιρα ήταν αρκετά αποπνικτική λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης αφρικανικής σκόνης.
Τα φαινόμενα θα υποχωρήσουν σε αρκετές περιοχές καθώς το χαμηλό βαρομετρικό που έρχεται θα φέρει βορειοδυτικούς ανέμους, που θα μετατοπίσουν το φαινόμενο προς τα ανατολικά, την Τουρκία και την Κύπρο.
Από το απόγευμα το φαινόμενο της αφρικανικής σκόνης υποχωρεί, ωστόσο θα επιστρέψει από την Κυριακή και τη Δευτέρα με μικρότερη ένταση.
Τι μεταφέρει η αφρικανική σκόνη και γιατί έγινε επικίνδυνη
Αφρικανική σκόνη ονομάζεται αιολική ορυκτή σκόνη από την έρημο Σαχάρα. Η έρημος έχει έκταση εννέα εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, από τον Ατλαντικό ωκεανό έως την Ερυθρά Θάλασσα, από τη Μεσόγειο θάλασσα μέχρι την κοιλάδα του ποταμού Νίγηρα και την περιοχή του Σουδάν στο νότο.
Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη πηγή αιολικής σκόνης στον κόσμο, με ετήσιους ρυθμούς παραγωγής περίπου 400-700 x 106 τόνους/έτος, που είναι σχεδόν το ήμισυ όλων των εισροών της αιολικής ερήμου στον ωκεανό. Πολύ συχνά οι άνεμοι σηκώνουν τεράστιες ποσότητες σκόνης από την έρημο της Σαχάρας και τις μεταφέρουν σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.
Έχει διαπιστωθεί ότι η αφρικανική σκόνη ταξιδεύει στην Ευρώπη μέχρι την Σκανδιναβία και κάνει υπερατλαντικές πτήσεις φτάνοντας μέχρι τον Αμαζόνιο όπου πέφτει εκεί λειτουργώντας ως λίπασμα για τη χλωρίδα του τροπικού δάσους. Αφρικανική σκόνη έχει εντοπισθεί επίσης στην μακρινή Ιαπωνία.
Η μόλυνση
Όμως ο αρνητικές επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον δεν άφησαν ανέγγιχτη την έρημο Σαχάρα. Η κίνηση των οχημάτων, η απόρριψη κάθε είδους αποβλήτων, καύση σκουπιδιών και άλλοι παράγοντες έχουν μολύνει την έρημο και φυσικά την σκόνη της. Έτσι η σκόνη που ταξιδεύει από την Αφρική προς την Ευρώπη μεταφέρει μια σειρά από επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία στοιχεία όπως μόλυβδο, αρσενικό, μαγγάνιο, χρώμιο , ψευδάργυρο κ.α.
Τα βαρύτερα σωματίδια της αερομεταφερόμενης σκόνης υποχωρούν προς την επιφάνεια του πλανήτη και το ταξίδι συνεχίζουν τα ελαφρύτερα τα οποία είναι και αυτά που φτάνουν τελικά σε άλλες ηπείρους. Όμως οι ειδικοί αναφέρουν ότι όσο πιο μικρά σε μέγεθος είναι τα σωματίδια της αφρικανικής σκόνης τόσο πιο εύκολα μπορούν να ενωθούν στην ατμόσφαιρα με μόρια που προέρχονται από ρύπους. Για αυτό και η αφρικανική σκόνη που φτάνει σε περιοχές με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση όπως η Αθήνα καταλήγουν να είναι ακόμη πιο μολυσμένα και επικίνδυνα.
Οι ειδικοί λένε επίσης ότι όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος ενός αιωρούμενου σωματιδίου τόσο πιο εύκολα εισέρχεται στο αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας ερεθισμούς σε υγιή άτομα ή επιδείνωση ατόμων που πάσχουν από αναπνευστικά αλλά και καρδιολογικά προβλήματα.
Η Κρήτη λόγω της εγγύτητας της στην Αφρική δέχεται τις μεγαλύτερα ποσότητες αφρικανικής σκόνης. Κατά καιρούς μετρήσεις έχουν δείξει ποσότητες αφρικανικής σκόνης 50-90 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια.
